Bipolar Bozukluk Belirtileri
Bipolar bozukluk, duygu durumunda aşırı değişimlerle karakterize edilen bir ruh sağlığı durumudur. Bu bozukluk, genellikle manik ve depresif dönemlerin birbirini takip ettiği epizodlar şeklinde ortaya çıkar. Bipolar bozukluk belirtilerinin erken fark edilmesi, tedavi sürecine ve bireyin yaşam kalitesine önemli ölçüde katkı sağlar.
Bipolar bozukluk belirtileri, genellikle iki ana kategoriye ayrılır: depresif faz belirtileri ve manik faz belirtileri. Her iki faz da kişinin günlük yaşamını ve işlevselliğini ciddi şekilde etkileyebilir.
Depresif Faz Erken Uyarı Semptomları
- Bitkinlik, yorgunluk ve enerjisizlik hissetme
- Bezgin bir ruh haline sahip olma, moral bozukluğu
- Sürekli olarak dinlenme ihtiyacı duymak
- Düşük özgüven hissi ve kendinden sürekli olarak kuşku duyma
- Sürekli olarak derin düşüncelere dalmak, dalgınlık ve kendinden kaygı duymak
- Keyifsizlik ve ilgisizlik
- Uykuya dalmada sıkıntı çekme ya da kesintisiz olarak uyuyamama bozukluğu
- Günlük sorumlulukların ihmal edilmeye başlanması
- Konsantrasyonu toplamada güçlük çekmek (düşünmenin zor gelmesi)
- Ürkeklik, çabuk sinirlenmek ve asabiyet
- Azalan cinsel ilgi
- Azalan dayanıklılık, tahammül ve kapasite
- Her şeyi kendi üstüne alınma, başka insanların kendisi hakkında kötü konuştuğu duygusuna kapılma, alınganlık göstermek
- Günlük hayatın seyrinde değişiklikler
- Psikosomatik belirtiler yaşamaya başlamak
- Alkol tüketiminde artış
- Gerginlik ve huzursuzluk
- Birçok şeye karşı aşırı duyarlılık gösterme
Manik Faz Erken Uyarı Semptomları
- Aşırı sevinç, aşırı coşku ve öfori
- Fikirlerin beyin içerisinde sürekli olarak uçuşması
- Normalde olandan fazla konuşma isteği
- Konuşurken hızlı ve bağırarak konuşmak, ayrıca konuşma sırasında konudan konuya atlamak
- Artan enerji ve aktivite
- Algılarda değişiklik (sese karşı duyarlılık besleme, algıda keskinlik, başka bir dünyadaymış gibi hissetmek)
- Yaratıcılıkta artış
- Günlük 1-2 saatlik uykuya rağmen enerjik kalabilmek
- Cinsel istekte artış
- Kendini önemli birisi olarak görmek ve bütün ilgilerin merkezinde olduğunu düşünmek
- Artan uyuşturucu ve alkol tüketimi
- Kendine güvende artış, yapmaya karar verdiği her işi başaracağı duygusu
- Para harcamada artış
- Konsantrasyon güçlüğü, dikkatin kolay dağılması
- Suç işlemeye yatkınlık
- Huzursuzluk, karmaşıklık yaratmak
- Her zamankinden fazla kavga ve tartışma yaratmak
- Günlük yaşam hızına ayak uyduramamak
Bipolar Bozukluğun Sebepleri
Bipolar bozukluğun kesin nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonu olduğuna inanılmaktadır. Bipolar bozukluğa neden olabilecek bazı faktörler şunlardır:- Genetik yatkınlık: Bipolar bozukluk, ailesinde bu hastalığa sahip bireyler olan kişilerde daha yaygındır.
- Birinci derece akrabalarda (ebeveyn, kardeşler) lityum ile başarılı giden terapi
- Bir ailede arka arkaya üç nesilde duygu-durum bozuklukları
- Antidepresan tedavisinin sebep olduğu hipomaniler
- Duygu durumda dikkat çeken özellikler (güçlü ruh hali dalgalanmaları, yerinde duramamak veya sürekli bezginlik ve bıkkınlık hali)
- Mevsim değişikliklerine bağlı olarak yaşanan depresyonlar
- Çocukluk döneminde veya erken gençlik döneminde ortaya çıkan psikotik karakterli depresyon veya mani nöbetleri
Erken bipolar bozukluk belirtilerinin yanı sıra bazı yumuşak bipolar bozukluk belirtileri de görülebilmektedir. Bu belirtiler, bireyin yaşamında ve ailesinde bipolar bozukluk hastalığına işaret edebilecek olan, daha hafif ve genellikle kronik belirtilerdir.
Bipolar bozukluk belirtilerinin erken fark edilmesi ve uygun tedavi süreçlerine başlanması, bireylerin yaşam kalitesini önemli ölçüde artırabilir. Bu nedenle, belirtiler konusunda bilinçli olmak ve gerektiğinde profesyonel yardım almak oldukça önemlidir. |