Vertigo, iç kulakla ilgili bir sorundan dolayı meydana gelir. İç kulak, vücudun yönünü ve pozisyonunu belirlemesinden sorumludur. Bu sorumluluğu yerine getirmek için beyne sinyaller göndererek görevini gerçekleştirir. Beyne gelen sinyaller, iç kulaktan kaynaklanan bir sorun olduğunda vücutta baş dönmesi olarak ortaya çıkar. İç kulakta bulunan işitme ve denge sistemi birbirine oldukça yakındır. Bu denge sistemi, vücudun konumunu, yapılacak hareketin doğrusal ya da dönme biçiminde olmasını ve hareket halinde yönün algılanmasını gerçekleştirir. İç kulakta bulunan denge sisteminin organları işitme organları ile komşudur. Denge sisteminin organlarından herhangi birisi devre dışı kaldığında, diğerleri tüm görevi üstlenebilir. Baş dönmesi, tek başına bir hastalık değildir. İç kulaktan kaynaklanan birbirinden farklı sorunlar olabilir. Bu da farklı vertigo şekillerinin oluşmasına neden olur. Her vertigonun belirtisi birbirinden farklıdır. Genelde iç kulağın uzun kanalına serbest dolaşan kalsiyum karbonat kristallerinin girmesi sonucu oluşur. Genellikle kadınlarda ve 40 yaş üzerindeki kişilerde daha sık rastlanır. Hastaların yaşamını kısıtlayan ve yaşam kalitesini olumsuz olarak etkileyen bir rahatsızlıktır. Vertigonun genel olarak en belirgin özelliği baş dönmesidir. Hastalar başlarını belli bir tarafa çevirdiklerinde, örneğin öne eğildiklerinde ya da yukarıya kaldırdıklarında 1-2 dakika devam eden şiddetli baş dönmesi olur. Uzun süren baş dönmeleri boyun ağrılarına ve tutulmalara yol açtığı da bilinir. Bu duruma bulantı ve kusma da eşlik edebilir. Hastalarda genellikle baş dönmesi hissinden kaynaklı olarak hastaların kendi etrafında ve çevresindekilerin onun etrafında dönme hali yaşanır. Benign paroksismal pozisyonel vertigo hastalığında baş dönmesi ani olarak meydana gelir. Ani baş hareketlerinde daha belirgin hissedilir. Atak şeklinde devam eden baş ağrısı kısa süreli fakat sık olur. Meniere hastalığında kulağın işitme seviyelerinde farklılıklar meydana gelir. İç kulak tansiyonu olan bu vertigo çeşidinde ilerleyen dönemlerde kulak çınlaması ve kalıcı sağırlık oluşabilir. Baş dönmesi ataklarının hızı artarak devam eder. Bulantı ve kusma da görülebilir. Vestibüler nörit hastalığında birkaç gün süren şiddetli baş ağrısı görülür. Genelde genetik olarak ortaya çıkar. Bahar ve yaz başlangıcında daha fazla görülür. Bazı virüsler iç kulağın labirent adı verilen kısmında iltihap oluşturabilir. Bunun sonucunda ortaya labirentit hastalığı çıkabilir. Labirentit de diğer vertigo çeşitlerinde olduğu gibi genellikle kulak ya da üst solunum yollarında oluşan sorunlardan kaynaklanır. Belirtileri şiddetli kulak ağrısı ve yüksek ateştir. Serebellar vertigo hastalığı ise en ağır vertigodur. Çünkü inme şeklinde görülür. Ani baş dönmesi, yürüme bozukluğu, baş ağrısı, kusma, bulantı gibi şikâyetlerle yaşanır. Dolaylı yoldan bile olsa beyni oldukça etkiler. Eğer ki beyinde bir komplikasyon gelişirse hastanın akli dengesinde bozulma dahi görülebilir. Vertigo, birçok önemli rahatsızlığın başlangıcı olabileceği için doktora giderek tedavi olmak gerekir. Tamamen tedavisi olmasa da etkiler bir nebze olsun hafifletilebilir. Hastaların baş dönmesi şikâyetiyle doktora başvurmaları durumunda çoğunlukla hemen teşhis konulamayabilir. Örneğin, baş dönmesiyle birlikte tansiyon düşmesi yaşayan hastaların kulak burun boğaz uzmanı tarafından muayene edilmesi gerekebilir. |